Vechten, vluchten of bevriezen, wat is jouw overlevingsstrategie?
Indien jouw trauma’s niet geheeld zijn, gebruik je jouw overlevingsstrategie in je dagelijkse leven. Wanneer je je bewust wordt van jouw overlevingsstrategie, dan helpt je dit om de eerste stap te zetten bij het helen van jouw trauma. Alleen het het weten en begrijpen zorgt vaak voor opluchting, zelfacceptatie en compassie. En we kunnen onszelf beter ondersteunen tijdens onze weg naar heling.
Is jouw primaire respons vechten, vluchten of bevriezen?
Wanneer je jezelf voorstelt in een stressvolle situatie uit het dagelijks leven, welke overlevingsstrategie herken je dan?
1. Vechten
Dit laat zich vaak zien als:
Snel in boosheid of frustratie schieten, niet passend bij de situatie
Defensief worden en altijd gelijk willen hebben (ook al weet je dat dit niet zo is)
Met harde stem praten en neiging tot agressief gedrag
Mensen die van je houden, worden bang van je.
2. Vluchten
Dit laat zich vaak zien als:
De situatie negeren of doen alsof het niet is gebeurd.
Het gevoel weg te willen, alsof met een nieuwe start alles zal veranderen. Hierbij horen nadenken over verhuizen, of werkelijk verhuizen, steeds weggaan van situaties, steden, banen en relaties.
Proberen elke confrontatie te mijden.
Druk bezig gaan met iets compleet anders, in de hoop dat alles vanzelf zal veranderen of op zal lossen.
3. Bevriezen
Dit laat zich vaak zien als:
Volledig leeg worden en het heel moeilijk vinden om ook maar iets te zeggen of te doen.
Weinig behoefte om er op uit te gaan en sociale interactie te hebben.
De hoop dat als je heel stil wordt, het probleem vanzelf weg gaat en niemand er van zal weten.
Compleet vergeten dat de stressvolle situatie is gebeurd.
Veel tijd gaat voorbij zonder enig bewustzijn, dat kan zijn minuten, dagen of zelf jaren.
4. Mix van responsen
Veel mensen hebben ook een mix van responsen, dit kan zich zo presenteren:
Bij de ene situatie willen vluchten en bij de andere juist vechten en bij weer een andere situatie volledig bevriezen.
Je hebt jouw overlevingsstrategieën nodig.
De drie belangrijke overlevingsstrategieën, vechten, vluchten en bevriezen zijn noodzakelijk en belangrijk. Ze zorgen ervoor dat je veilig blijft. Het autonome zenuwstelsel regelt deze automatische responsen. Dit zijn wat voorbeelden van het autonome zenuwstelsel in actie:
Stel je voor dat je uien aan het snijden bent voor het avondeten. Het is zomer en je staat op je slippers in de keuken. Plotseling schiet het mes tussen je vingers door en valt op de grond. Op dat zelfde moment, trek je je voet aan de kant. Dit is een hele snelle reactie, je denkt er niet bewust over na. Dit is een voorbeeld van het vluchtrespons.
Je bent op het strand met een vriendin. Iemand begint jouw vriendin lastig te vallen. Jouw vriendin voelt zich hier niet prettig bij en zij bevriest door de situatie. Jij hebt geen probleem om haar te beschermen. Je staat op, doet je schouders naar achter en vraagt de persoon met duidelijke stem om onmiddellijk te vertrekken. Dit is een voorbeeld van de overlevingsstrategie vechten.
Stel je voor dat je op de snelweg rijdt en plotseling kom je langs een ernstig verkeersongeval. Je ziet dat er gewonden zijn en dat ziet er heftig uit. Het is misschien wel te heftig om naar te kijken, maar je merkt dat je er naar gaat staren. Je lichaam wordt gevoelloos en je voelt geen emotie, ook al zou dat eigenlijk wel bij deze situatie passen. Dit is hoe bevriezen jou helpt om met heftige situaties om te gaan.
Er zijn nog veel meer voorbeelden te noemen hoe vechten, vluchten of bevriezen jou kunnen beschermen. Deze overlevingsstrategieën zijn automatische responsen en zijn belangrijk in het dagelijks leven. Maar deze automatische overlevingsstrategieën kunnen ook heel veel problemen veroorzaken.
Vastzitten in de overlevingsmodus
Zoals ik hierboven schreef, hebben we onze overlevingsstrategieën nodig om veilig te blijven. Maar ze zijn niet bedoeld om 24 uur per dag actief te zijn. Ze zijn bedoeld om te stoppen zodra de stress of het gevaar weer weg is. Zodat we terug kunnen naar normaal en ontspannen functioneren, zonder constant op je hoede te hoeven zijn. Ons lichaam en al zijn systemen( vertering, immuun, hormonaal, spieren, hersenen en cardiovasculair) kunnen niet goed functioneren bij een constante vecht-, vlucht of bevriezingsrespons. Dit zorgt ervoor dat deze systemen problemen krijgen en je wordt ziek.
Stress activeert ook de overlevingsmodus
De huidige samenleving stimuleert een leven met weinig stress niet echt.. Veel mensen staan constant aan en gaan altijd maar door. Druk, druk, druk, lijkt haast wel normaal.. Als je hierbij niet verwerkte trauma’s uit het verleden optelt, dan heb je de perfecte basis om altijd in vechten, vluchten of bevriezen te verkeren. Hoe vaak merk jij jouw overlevingsstrategieën op? Een paar keer per dag of misschien wel vaker? Let dan op, want dit kan ziektes veroorzaken.
Ziektes en problemen die veroorzaakt kunnen worden door de overlevingsmodus.
Hartproblemen
Obesitas
Vermoeidheid
Slaapproblemen
Bijnieruitputting
Fibromyalgie
Darmproblemen
Depressie
Paniekaanvallen
Weinig zelfvertrouwen
Moeite met intimiteit
Moeite met concentratie
Dissociatie
Dit is al een hele lijst met problemen, maar er zijn nog veel meer ziektes en problemen die veroorzaakt worden door constant in vechten, vluchten of bevriezen vast te zitten.
Uit de vicieuze cirkel stappen
Mogelijk heb jij hulp nodig om jouw autonome zenuwstelsel weer te kalmeren, zodat je uit de overlevingsmodus komt. Tijdens een paardencoaching sessie of tijdens een sessie traumaverwerking met paarden leer je hoe je jouw zenuwstelsel weer tot rust brengt. Zodat jij net als de paarden weer rustig kan gaan grazen.
Neem voor meer informatie contact op met info@puurmetpaarden.nl.
Waar kan ik je bij helpen?
